Het Federal Bureau of Investigation (FBI) heeft na haar dood vorig jaar een reeks dossiers vrijgegeven over de reizen van koningin Elizabeth II naar de VS. In die documenten staat hoe de FBI, die de veiligheid van de vorstin tijdens haar bezoeken hielp waarborgen, zich zorgen maakte over de bedreigingen van de IRA.

Volgens het dossier waarschuwde een agent die een Ierse pub in San Francisco bezocht de FBI over een man die hij daar had ontmoet. De agent zei dat de man hem had verteld dat hij uit was op wraak voor zijn dochter die “in Noord-Ierland was gedood door een rubberen kogel”. De bedreiging kwam op 4 februari 1983, ongeveer een maand voor het bezoek van koningin Elizabeth II en haar man prins Philip aan Californië.

“Hij zou proberen koningin Elizabeth iets aan te doen en zou dat doen door een voorwerp van de Golden Gate Bridge te laten vallen op de Royal Yacht Britannia wanneer deze eronderdoor vaart, of hij zou proberen koningin Elizabeth te doden wanneer zij het Yosemite National Park zou bezoeken”, zo staat in het document.

Als reactie op de dreiging had de geheime dienst gepland om “de loopbruggen op de Golden Gate Bridge af te sluiten wanneer het jacht nadert”. Het is onduidelijk welke maatregelen in Yosemite werden genomen, maar het bezoek ging alleszins door. De FBI heeft geen details over arrestaties bekendgemaakt.

Het 102 pagina’s tellende dossier werd maandag geüpload naar de Vault, de informatiewebsite van de FBI, na een verzoek van Amerikaanse media. Veel van de staatsbezoeken van de koningin aan de VS, waaronder het bezoek aan de westkust in 1983, vonden plaats tijdens de verhoogde spanningen in verband met de problemen in Noord-Ierland.

Al eerder waakzaam

Maar uit de documenten blijkt ook dat de FBI al eerder waakzaam was. Zo was de koningin in 1976 in New York City voor de viering van het tweehonderdjarige bestaan van Amerika. De documenten onthullen hoe een piloot toen werd gedagvaard omdat hij met een klein vliegtuigje over Battery Park vloog met een bordje “Engeland, ga weg uit Ierland”. De dossiers laten zien hoe de FBI waakzaam bleef voor wat zij beschouwde als de “reële mogelijkheid van bedreigingen” tegen de koningin.

Haar achterneef Lord Mountbatten werd gedood bij een IRA-bombardement voor de kust van County Sligo, Ierland, in 1979. Voorafgaand aan een persoonlijk bezoek van wijlen de koningin aan Kentucky in 1989 stond in een interne nota van de FBI te lezen: “De mogelijkheid van bedreigingen tegen de Britse monarchie is altijd aanwezig vanuit het Ierse Republikeinse Leger (IRA)”.

Verder stond er: “Boston en New York worden verzocht alert te blijven voor eventuele bedreigingen tegen koningin Elizabeth II door IRA-leden en deze onmiddellijk door te geven aan Louisville.”

Tijdens een staatsbezoek in 1991 zou de koningin samen met president George H. W. Bush naar een honkbalwedstrijd van de Baltimore Orioles gaan. De FBI waarschuwde de geheime dienst dat “Ierse groepen” protesten planden in het stadion en dat “een Ierse groep een groot blok tribunekaarten had gereserveerd” voor de wedstrijd.

De FBI vertelde NBC News dat er “misschien nog andere documenten” bestaan naast degene die nu zijn vrijgegeven, maar gaf geen tijdschema voor mogelijke publicatie daarvan.