Schrijf je in via www.hbvl.be/bodemleven

Een goeie bodem, dat is letterlijk de basis voor een gezonde tuin. Maar hoe is het gesteld met de Limburgse grond waarin we onze groenten, bloemen, gras, kruiden, struiken en bomen planten? In een nieuwe episode van Het Grootste Limburgonderzoek Ooit, willen Het Belang van Limburg en het Onderzoekscentrum Regioanalyse (ORA) van de UHasselt de diversiteit van het bodemleven in onze provincie in kaart brengen. Daarom zoeken we minstens duizend Limburgers die komende zomer willen meedoen aan een wetenschappelijk experiment in hun tuin.

Indra Dewitte, hoofdredacteur van Het Belang van Limburg: “Natuur en milieu is een thema dat Limburgers na aan het hart ligt, dat blijkt uit de grootste burgerbevraging ooit die we samen met UHasselt organiseerden. Voor meer dan 12.000 Limburgers staat dit in de top drie van dingen waarvan ze wakker liggen. Zo rijpte het idee om een groot citizen science-project op te zetten waarbij mensen zelf actief kunnen meedoen aan onderzoek naar ons milieu. Met de UHasselt en het Departement Omgeving hebben we prima partners gevonden voor dit project dat tuinbodems onder de loep neemt.”

Niet alleen particulieren, ook scholen mogen zich vanaf nu inschrijven. Deelname is volledig gratis. Wie geselecteerd wordt, krijgt achteraf een rapport én tips om de tuin te verbeteren.

In Zwitserland deden ze de theezakjesproef vorig jaar, daar bleek dat de meeste tuinen te veel bemest werden

Sofie Thijs biologe UHasselt

“In één koffielepel aarde leven meer organismen dan er mensen zijn op deze planeet. Er vallen ook voor ons wetenschappers nog heel veel dingen te ontdekken: welke micro-organismen zijn precies aanwezig in de bodem, welke functie hebben ze, hoe interageren ze met elkaar? Daar willen we met dit onderzoek voor het eerst een goed beeld over krijgen, we willen een map maken van de Limburgse ondergrond”, vertelt Sofie Thijs, doctor in de biologie en onderzoeker aan het Centrum voor Milieukunde aan de UHasselt.

Selectie

Hoe verloopt het experiment? Zakjes groene en rode thee worden drie maanden begraven in Limburgse tuinen en worden daarna gewogen. Hoe meer de inhoud van de zakjes verteerd is, hoe meer bodemleven er in de grond zit, en da’s positief. “Je kan micro-organismen of bodemleven beschouwen als ondergrondse meststofstrooiers. Als je hun activiteit verhoogt, heb je vaak minder mest nodig”, legt Sofie Thijs enthousiast uit. “In Zwitserland hebben ze deze theezakjesproef vorig jaar gedaan, daar bleek dat de meeste tuinen te veel zouten hadden, dus eigenlijk te veel bemest werden.”

Naast de theezakjes moet je een tuindolk in de grond duwen. “Het is een temperatuur- en vochtsensor”, verduidelijkt Thijs. “De afbraak van organische stof is heel sterk afhankelijk van temperatuur en vochtgehalte in de bodem, dus die kenmerken moeten we ook weten. De tuindolk zendt zijn gegevens elk half uur automatisch naar ons door via het netwerk van Orange Belgium, het kost je niks. De meetresultaten van je eigen tuindolk kan je volgen op een website. Op het einde van de proef vragen we nog een bodemstaal voor analyse.”

Thijs hoopt op deelnemers uit heel Limburg: “We willen in elke gemeente theezakjes in de grond. Iedereen met een gazonnetje, groentetuin of bloemperk mag inschrijven. Wij maken daar een selectie uit zodat we een goeie spreiding krijgen”, legt de onderzoekster uit. “We focussen op tuinen in volle grond, al is het maar een vierkante meter. Bloempotten of plantenbakken komen niet in aanmerking.”

Gratis pakket

Als je tuin geselecteerd wordt, mag je in juni een gratis onderzoekspakket afhalen bij Horta of Bruno tankstations. Daar lever je alles ook terug in na afloop van de meting die loopt van 18 juni tot 16 september.

In de krant en online berichten we over de vooruitgang van het project, begin 2024 presenteren we de resultaten van het onderzoek. “We willen een set bodemlevenindicatoren bepalen waarop beleidsplannen afgestemd kunnen worden. Dit onderzoek is zo van nut voor heel Limburg en Vlaanderen”, geeft Thijs mee. “Er zijn natuurwetten en politieke wetten. Hoe beter we begrijpen wat een bodem nodig heeft, hoe beter we wetten daarrond kunnen bouwen.”

De resultaten van dit onderzoek zullen voor heel Limburg en Vlaanderen van nut zijn

Indra Dewitte hoofdredacteur Het Belang van Limburg

Dewitte: “Daar ben ik het helemaal mee eens. Dat is precies de reden waarom we in UHasselt een sterke partner hebben gevonden. Zowel de universiteit als de krant geloven in onze civic rol in de maatschappij. Luisteren naar de vragen van de Limburgers, dat vervolgens onderzoeken en beter begrijpen en er vervolgens over berichten. Samen kunnen we een grote impact hebben. De resultaten van dit onderzoek zullen niet alleen van nut zijn voor de duizend deelnemers, maar voor heel Limburg en Vlaanderen. Hoe geweldig is dat?”

“Als Limburgse en absolute natuurliefhebber ben ik heel enthousiast om meer te weten over wat er in onze tuinen leeft. Dit soort projecten brengt ons allemaal in direct contact met de wetenschap”, zegt Zuhal Demir (N-VA), Vlaams minister van Omgeving. “Ik kijk nu al uit naar de resultaten.”

Schrijf je in via www.hbvl.be/bodemleven