Het was eventjes schrikken, toen eind december de eerste cijfers van Avatar: The Way of Water werden vrijgegeven. Veel regisseurs zouden een gat in de lucht springen met een film die in zijn openingsweekend al 134 miljoen dollar in het laatje brengt, maar de lat ligt hoog. Bij Disney hoopten ze dat het langverwachte vervolg op de succesvolste film aller tijden na z’n eerste dagen 150 miljoen dollar zou hebben opgeleverd. Minstens.

De drie superheldenfilms die Disney vorig jaar met haar paradepaardje Marvel uitbracht, kenden stuk voor stuk sterkere openingsweekends. En in 2021 jaar werd Spider-Man: No Way Home rond dezelfde periode de eerste film die na de coronacrisis meer dan 1 miljard dollar binnenbracht.

(Lees verder onder de foto)

En die hadden dan nog allemaal een kleiner budget. James Cameron, die als producent ook een pak eigen centen in de film stopte, verklapte nooit voor hoeveel geld hij The Way of Water precies draaide, maar het productiebudget ligt tussen de 350 en 400 miljoen dollar. Daar komen dan nog een hoop andere kosten, zoals marketing, bovenop. Om alleen al break-even te draaien, moet de film zo’n 2 miljard dollar opleveren. Pas daarna kan er gesproken worden over winst. Ter vergelijking: de eerste Avatar bracht in totaal 2,9 miljard dollar op.

Drie weekends

Cameron omschreef het vervolg zelf als “de slechtste businesscase in de filmgeschiedenis”. Ongetwijfeld werd er op de kantoren van Disney al stevig geijsbeerd, maar volgens Cameron moesten ze nog even geduld oefenen. “Na drie weekends zullen we weten of we een succes in handen hebben”, vertelde hij in Amerikaanse media. “Eén weekend is te weinig. Dat was ook zo bij de eerste Avatar.”

Inderdaad, zijn eerste film over de blauwe wezens bracht tijdens zijn eerste weekend ‘slechts’ 77 miljoen dollar op. Het succes nam zoetjesaan toe, dankzij mond-tot-mondreclame over de spectaculaire 3D-technologie. En de geschiedenis lijkt zich te herhalen, want na zo’n drie weken in de bioscopen heeft The Way of Water al een kolossale 1,4 miljard dollar opgeleverd. Geen enkele Marvelfilm haalde vorig jaar dat bedrag.

Zoals dertien jaar geleden zijn de kritieken gemengd – visueel overweldigend, maar een verhaal dat bol staat van de clichés –, maar de cijfers spreken boekdelen. Bovendien scheelde het maar een haar, of The Way of Water was de succesvolste film van 2022 geweest. Slechts één dagje kwam de film te kort om Top Gun: Maverick te verslaan. Zoals men in Hollywood al eens durft zeggen: wed nooit tegen James Cameron.

Pech in China

Het klinkt alsof de regisseur opnieuw een succesverhaal in handen heeft, al is dat nog maar half geschreven. Momenteel prijkt de film op de veertiende plaats in het lijstje met de meest winstgevende films aller tijden. Het wordt de komende weken nog strijden om een plekje op het erepodium. Zelfs de vijfde plek, die nu wordt ingenomen door een Marvelfilm, betekent geen 2 miljard.

Vooral in de Chinese markt, waar het aantal coronagevallen opnieuw fors gestegen is, slaat de film veel minder hard aan dan gehoopt. Cameron zou er al zo’n 150 miljoen dollar misgelopen zijn, terwijl China net een cruciale rol speelde in het succes van de eerste Avatar.

Een troost voor de regisseur: de komende maand verschijnen er bitter weinig blockbusters in de zalen. Nog tot midden februari, wanneer uitgerekend de nieuwe Marvelfilm Ant-Man and the Wasp van de band rolt, heeft hij het rijk quasi alleen.

De 20 meest winstgevende films aller tijden*

1. Avatar (2009): 2,9 miljard dollar

2. Avengers: endgame (2019): 2,7 miljard dollar

3. Titanic (1997): 2,1 miljard dollar

4. Star wars: the force awakens (2015): 2 miljard dollar

5. Avengers: infinity war (2018): 2 miljard dollar

6. Spider-man: no way home (2021): 1,9 miljard dollar

7. Jurassic world (2015): 1,6 miljard dollar

8. The lion king (2019): 1,6 miljard dollar

9. The avengers (2012): 1,5 miljard dollar

10. Furious 7 (2015): 1,5 miljard dollar

11. Top gun: Maverick (2022): 1,4 miljard dollar

12. Frozen II (2019): 1,4 miljard dollar

13. Avengers: age of ultron (2015): 1,4 miljard dollar

14.Avatar: The Way of Water (2022): 1,4 miljard dollar

15. Black panther (2018): 1,3 miljard dollar

16. Harry Potter and the deathly hallows - part 2 (2011): 1,3 miljard dollar

17. Star wars: the last jedi (2017): 1,3 miljard dollar

18. Jurassic world: fallen kingdom (2018): 1,3 miljard dollar

19. Frozen (2013): 1,2 miljard dollar

20. Beauty and the beast (2017): 1, 2 miljard dollar

*Afgeronde bedragen, op datum van 3/1/2023.