Oorspronkelijk stond één concert op het menu in Hasselt, ondertussen heeft ccHa al twee extra concerten moeten toevoegen. Er staan vijf Limburgse koren op het podium, goed voor 190 zangers, aangevuld met kinderkoor knst., drie solisten en symfonisch orkest Nome d’Arte met 60 musici.

Altijd al heeft Carmina Burana een breed publiek aangesproken. Oliver Stone gebruikte het in zijn film van The Doors en producers gebruikten het bombastische begin van ‘O Fortuna’ in hun dancetracks. De singles van Apotheosis en Fortuna feat. Satenig klommen hoog in de hitparades van de Lage Landen begin jaren 90 voordat ze uit de handel werden gehaald, omdat de samples illegaal waren geplukt. In 2008 opende een livekoor het hardstyle-evenement Qlimax in Nederland. Eerst ‘O Fortuna’ en dan een avondje keihard doorhakken.

Dirigent Daniel Harding liet zich ooit ontvallen dat het rituele karakter en het ritme in de muziek een grote groep mensen aanspreekt. “De luisteraar wordt door de ritmes aangesproken in het diepst van zijn instinct. Anderzijds doet het enorm plezier om de Carmina uit te voeren. Overal in de wereld werpen amateurkoren zich op het stuk.”

Passie

Ritmes die oerinstincten aanspreken dus. Slagwerk speelde in ieder geval een belangrijke rol bij Orff. Zegt ook ex-Klara stem Fred Brouwers. “Orff kende vooral bekendheid als muziekpedagoog. Hij introduceerde een systeem om kinderen wegwijs te maken in muziek met simpele instrumenten, slagwerk en blokfluit, waardoor je meteen resultaat krijgt. Dat motiveert meer dan saaie notenleer. Zijn systeem is lang in trek geweest en ook zijn muzikale composities zijn vooral gelinkt aan dat pedagogische.”

Carmina Burana is verreweg zijn bekendste werk, een one hit wonder in feite. “Andere werken van Orff zijn nauwelijks bekend, of worden weinig uitgevoerd. Wat de populariteit betreft: het gaat - zoals vaak bij klassieke muziek - om een klein stukje van het werk. Bij Carmina Burana is dat het overrompelde begin, maar het is zeker de moeite waard om het hele stuk te beluisteren. Er zit niet alleen veel ritme in, maar ook passie en mooie melodische passages.”

Drank en seks

En dan is er natuurlijk de inhoud. “Orff had een grote interesse in oude muziek en geschiedenis. In een abdij in Beieren vond hij 24 oude handschriften. Je zou daar religieuze geschriften verwachten, maar de teksten die Orff vond, schuurden haast tegen het pornografische aan. Het ging over drinkende monniken, seks, studenten die dronken op de grond rolden… Aangebrande teksten dus, deels in het Latijn. Dat werden de Carmina (liederen in het Latijn, nvdr.) Burana (naar de vindplaats, Burana/Beieren, nvdr.).”

De lijst van Hitler

Brouwers schreef twee boeken over de relatie tussen componisten en de nazi’s. Zijn eerste boek komt binnenkort uit in het Engels bij een New Yorkse uitgever. Orff is een van de dirigenten die in zijn tweede boek opduiken. “Die aangebrande teksten en de experimentele muzikale vorm waren voor aan aantal diehard nazi’s voldoende om de muziek ‘entartet’ te vinden. Maar anderzijds sprak dat grootse - de bezetting, de Germaanse geschiedenis - ook veel nazi’s aan. Hitler zette Orff op zijn Gottbegnadeten Liste (lijst van door God begenadigden, nvdr.) en liet hem de hymne voor de Olympische Spelen in 1936 maken. Orff is nooit aangevallen door de nazi’s en na de oorlog sprak een Amerikaanse rechtbank hem vrij van collaboratie. Een ex-leerling van hem zat in de jury. Ik denk dat Orff geen kwaad heeft gedaan en vooral voorzichtig wilde blijven. Dat hij lid was van verzetsbeweging Die weiße Rose, zoals hij beweerde, klopt echter niet.”

Op 3 en 4/12. ccHa, Kunstlaan 5 in Hasselt. Info: www.ccha.be