Het probleem met het adapteren van Pinocchio is dat het originele verhaal vrij trouw wordt gevolgd. Omdat er zoveel verfilmingen zijn en we het verhaal door en door kennen, treedt er al gauw verveling op. De grillige, gedetailleerde en anekdotische live-action-versie van Matteo Garrone uit 2019 was nog enigszins interessant, omdat ze zo verankerd was in de Italiaanse cinemageschiedenis. De nog recentere live-action-remake van de originele Disney-animatiefilm raakte je nog minder, omdat het zo’n ongeïnspireerde bedoening was.

LEES OOK. Remake van Pinocchio ligt dicht bij het origineel, maar zit er ook voldoende Disney-magie in?

Nu heeft de Mexicaan Guillermo del Toro (The Shape of Water) gedaan wat niemand voor mogelijk achtte. Hij heeft in zijn stop-motion-animatiefilm Pinocchio helemaal naar zijn hand gezet en het verhaal van Carlo Collodi uit 1883 op een zeer originele manier herwerkt.

Jezus en Pinocchio

De meest drastische ingrepen zijn het verplaatsen van de actie naar het Mussolini-tijdperk en het trekken van parallellen tussen een houten beeld van Jezus aan het kruis en Pinocchio. Dat laatste klinkt dwaas en absurd, maar wanneer je de film ziet, functioneert het perfect.

Del Toro en zijn scenaristen hebben nog meer veranderingen aangebracht die het verhaal een enorme frisheid geven. Zo krijgt Geppetto een hele voorgeschiedenis mee. Hij is een oude man die zijn enige zoon verliest aan de oorlog en uit immens verdriet een Frankenstein-achtige actie onderneemt: de jongen vervangen door een zelfgemaakte houten pop.

De vos, de kat en de theaterbaas zijn verdwenen en werden samengesmolten tot één personage. Daarnaast duiken in plaats van de fee twee magische wezens op. Heel opvallend is het vervangen van Pleziereiland door een opleidingskamp voor jonge fascisten. Je voelt heel goed dat het script een heel lang verteringsproces heeft doorgemaakt, want er zitten zoveel geweldige ideeën in de film.

Sterfelijke pop

Zo is Pinocchio in de ogen van de zwarthemden de ideale soldaat, omdat hij van hout is en niet kan sterven. Om de ziel van een echte jongen te krijgen, moet de houten pop net sterfelijk worden, zodat hij zichzelf kan opofferen voor zijn geliefden. Del Toro heeft in feite het verhaal van Carlo Collodi gedeconstrueerd en opnieuw opgebouwd in een ongemeen originele versie die toch de geest van het boek uitstraalt.

Zijn Pinocchio is niet alleen de beste adaptatie sinds de originele Disney-animatiefilm uit 1940, maar ook een briljant stop-motion-spektakel met een uitgesproken expressionistische look. Een tien op tien voor Guillermo. Ga dat zien, ga dat zien! (cc)

Guillermo del Toro’s ‘Pinocchio’ speelt nu in de bioscoop. Vanaf 9 december is hij te zien op Netflix