Er waren in België maar iets meer dan drieduizend vaccins tegen het apenpokkenvirus in stock, waardoor het onmogelijk is om alle risicogroepen op te roepen. In Frankrijk doen ze het wel – daar kunnen mensen zelfs zonder afspraak langskomen.

Dat leidde tot lange wachtrijen in Rijsel, vlak over de grens met West-Vlaanderen. Het was tot 100 meter aanschuiven op de stoep. Met in de rij ook heel wat Belgen die wel aan de Franse, maar niet aan de Belgische regels voldoen. Frankrijk heeft “genoeg om heel het doelpubliek – zo’n 250.000 mensen – te vaccineren”, zei Frans minister van Volksgezondheid François Braun.

De voor België bestelde 30.000 dosissen zijn pas voor het najaar. Nochtans had de Europese Unie zich voorgenomen om beter te gaan samenwerken. “De coronapandemie heeft duidelijk gemaakt dat er in noodsituaties op gezondheidsgebied gecoördineerde actie in EU-verband nodig is”, meldde de Europese Commissie begin vorig jaar. “Er zijn lacunes aan het licht getreden in de sfeer van vraag en aanbod, paraatheid en respons.”

HERA moest de oplossing bieden. DeHealth Emergency Preparedness and Response Authority ging voor een “betere paraatheid” zorgen, en een “betere respons bij ernstige grensoverschrijdende bedreigingen”. En dat door “snel de nodige voorzieningen beschikbaar te stellen, toegankelijk te maken en te verspreiden”.

Maar de respons lijkt traag en ongecoördineerd. De eerste gevallen van apenpokken doken op in mei, maar pas half juni bestelde HERA de eerste dosissen. Duitsland en Spanje hadden toen op eigen houtje al bestellingen geplaatst. De Wereldgezondheidsorganisatie drong er begin juli bij de EU op aan om het virus ernstiger te nemen, omdat 90 procent van de gevallen zich op dat continent bevonden.

HERA verhoogde half juli de bestelling tot een totaal van 163.620. Er zijn intussen 13.000 gevallen bevestigd in Europa, waarvan zowat vijfhonderd in België. Ter vergelijking: Australië, waar 57 gevallen zijn geteld, bestelde meteen 450.000 dosissen. In de Verenigde Staten riep president Joe Biden vorige week dan weer de noodtoestand voor volksgezondheid uit.