Doe mee! Ga de wandeling zelf ontdekken, scan de QR-code ter plaatse en maak kans op een mooie prijs. Alle info op hbvl.be/wandelchallenge

Als je geen ochtendmens bent, is een wandeling om acht uur ’s morgens net niet midden in de nacht. Dat voorbehoud valt meteen weg als je onderweg een masterclass fauna en flora krijgt van twee kenners par excellence, in dit geval Ignace Schops en Frans Verstraeten. De eerste is directeur van Regionaal Landschap Kempen en Maasland, de tweede van Limburgs Landschap. We vertrekken aan jeugdverblijf Woutershof in Kinrooi, waar we eerst wat info absorberen over het gebied waar we doorheen wandelen.

Het Kempen-Broek is een natuurgebied van 25.000 hectaren en strekt zich uit over de gemeenten Kinrooi, Bocholt, Bree en Maaseik (Belgisch-Limburg), Weert en Nederweert (Nederlands-Limburg) en Cranendonck (Noord-Brabant). We stappen door ’t Hasselterbroek in het Stramprooierbroek, een van de zeventien wandelgebieden.

Teslaboom

“Vroeger was dit een gigantisch moerasgebied”, zegt Ignace Schops. “In 1860 heeft men het willen droogleggen. Gelukkig gebeurde dat niet, want vandaag heeft het een enorme ecologische waarde. Het is een spons omdat het water vasthoudt, een koelkast omdat het de temperatuur regelt en een wellness omdat wandelaars hier gezonde lucht inademen en verpozing vinden. Door corona hebben veel mensen de natuur herontdekt. Die is helemaal gratis. Stel je voor dat Elon Musk een boom met dezelfde eigenschappen zou bedenken, de wereld zou pakken geld geven voor zijn uitvinding. Voor de Teslaboom!”

Frans Verstraeten haakt in: “Hier zijn 5.400 soorten planten en dieren. Het Kempen-Broek wordt wel eens de kraamkamer van Vlaanderen genoemd. Haast nergens zie je meer libellen, en de wolf kwam niet toevallig via deze corridor onze provincie binnen. Het is het enige gebied in Limburg waar het edelhert voorkomt. In oktober kan je de mannetjes al van ver horen burlen. En als je wat geduld hebt, bestaat de kans dat je er twee – gewei tegen gewei – ziet vechten om een vrouwtje te veroveren. Interessant om weten: het edelhert is een van de landschapsvormende grazers. Het beheer van de grasvlakten in het Kempen-Broek gebeurt voor een groot gedeelte door deze dieren.”

Chief Seattle

Dat blijkt als we wat verder de route even verlaten en via een veepad – een pad dat werd gevormd door passerende viervoeters – een duinkop bereiken. Daar lopen drie konikpaarden en een zogend kalfje. Een stukje Camargue in Limburg. Spontaan komen ze naar de indringers gewandeld. “Straffe beesten”, zegt Frans. “Ze werden hier uitgezet, maar kunnen zomer en winter zichzelf redden. Alleen als er sneeuw ligt, moeten ze gevoederd worden. (plots houdt hij halt) Hoor, een koekoek. Dat is een indicatorsoort. Het Kempen-Broek telt een vijftigtal koppels. Het is een vogel die zijn eieren in een ander nest legt, dus moeten er veel andere vogels zijn.”

Ignace Schops wijst op de grote rijkdom van het bos waar we doorheen wandelen. “Westerse toeristen gaan op safari om de big five te zien. Dat kan je hier ook, het zijn er zelfs meer dan vijf. Het edelhert, de bever, de otter, de boom- en steenmarter, de das… Geweldig, maar we moeten daar heel voorzichtig mee omspringen. Op het jaarlijkse World Economic Forum in Davos werd gezegd dat de verwaarlozing van natuur en klimaat de grootste bedreiging is voor de economie. Winstbejag gaat vaak voor op onze natuurlijke omgeving, maar in de negentiende eeuw heeft indiaan Chief Seattle al gezegd dat je geen geld kan eten.”

15 miljoen

Voor natuurbeheer heb je wel middelen nodig en daar knelt vaak het schoentje. “Wij hebben een jaarlijkse omzet van drie miljoen euro, Limburgs Landschap in Nederland vijftien miljoen euro”, verduidelijkt Frans Verstraeten. “Dat grote verschil heeft te maken met het feit dat milieu bij ons veel later een maatschappelijk item werd. Wij bestaan vijftig jaar, onze Nederlandse tegenhanger negentig jaar. Pas in 1981 hadden wij onze eerste minister van Leefmilieu, Theo Kelchtermans. Gelukkig zijn we aan een inhaalbeweging bezig.”

We stappen door tot bij een poel. “Het stilste plekje van Limburg. Dat is geen flauwekul, want hier werden metingen verricht”, weet Ignace Schops, een internationale autoriteit in zijn vakgebied. Hij is onder meer klimaatambassadeur van Al Gore en helpt vaak andere organisaties in het buitenland, maar Limburg blijft zijn biotoop.

“Veertig procent van de natuur in Vlaanderen bevindt zich in onze provincie. De slogan ‘Van stoflong naar groene long’ is niet eens vergezocht, maar om dat imago te behouden moeten we ons goed bewust zijn van de onschatbare waarde van de natuur. Propere lucht, zuiver water, gezond voedsel… Kijk, daar staat een boom die begon te groeien op een plek waar een dode boom stond. De natuur zoekt altijd de meest ideale plek. Wij mensen dénken dat we bomen planten op de meest ideale plek. Als je kijkt naar het overweldigende karakter van de natuur, is een beetje bescheidenheid op zijn plaats.”

Met dank aan het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, Kempen en Maasland, Lage Kempen en de provincie Limburg

PraktischWandeling van 10 kilometer door een gevarieerd gebied langs de Abeek met open grasvlakten, struinpaden, dichte bossen, akkers, hooi- en weilanden, heide en beekvalleien.

Start

Woutershof, Grootbroekstraat 46 in Kinrooi

Signalisatie

Oranje route in het wandelgebied Stramprooierbroek

Meer info

www.wandeleninlimburg.be

www.kempenbroek.be

1. St. Maartensheide & De Luysen

7,6 km

Startplaats: Luysenweg 2, Bocholt.

Kleur: geel

Hier vind je droge eikenbossen, moerassen en vijvers, die een thuis zijn voor zeldzame vogels en libellen.

2 Smeetshof

10,2 km

Startplaats: Smeetshofweg 1, Bocholt.

Kleur: oranje In het wandelgebied Smeetshof overschrijd je letterlijk grenzen, tussen België en Nederland, tussen bossen, moerassen, weilanden en over beken. Uitkijkpunten, vogelhutten en knuppelpaden gunnen je een unieke blik in dit verrassende stukje Kempen-Broek.