Tijmen Govaerts trok eerder deze week naar Cannes voor de wereldpremière van Tori et Lokita, maar de prijsuitreiking volgde hij zaterdagavond thuis vanuit de zetel. De acteur zag hoe de film van de broers Dardenne, waarin hij een drugscrimineel speelt, de ‘speciale prijs’ won, uitgereikt voor het 75-jarig jubileum van het filmfestival. Charlotte Vandermeersch en Felix Van Groeningen pakten de juryprijs met Le otto montagne, terwijl Lukas Dhont de Grand Prix won voor Close.

Drie op drie voor België. “Dat is echt crazy”, reageert Govaerts. “Dit is heel uitzonderlijk voor zo’n klein land. Het is ook niet zomaar dat die films daar staan. Ze zijn gemaakt door mensen die durven de ‘kleine’ verhalen te vertellen, en die daarbij een Belgische eigenheid behouden. Ze proberen geen Hollywoodfilm te maken met het oog op een groot publiek. Net omdat ze die eigenheid hebben, bereiken ze wel een groot publiek.”

Geen Vlaamse politici

De Mechelse acteur, die recent te zien was in Twee zomers op Eén, deelde na de uitreiking een bedenking op Instagram. “Open je ogen, politici, en maak meer plaats en geld vrij voor cultuur, zodat dit feestje kan blijven duren”, schrijft hij. “En als je deel van het feest wil uitmaken, moet je volgende keer naar het festival komen. Geen enkele Vlaamse politicus was aanwezig. Zonde!”

“Ik vraag me af of de ministers beseffen wat er daar gebeurd is”, legt Govaerts uit. “Ze zullen nu wel met felicitaties en complimenten komen op sociale media, met de nadruk op hoe geweldig Vlaanderen het heeft gedaan. Maar in de praktijk gebeurt er te weinig. Het is al zo lang geleden dat er zelfs maar één Vlaamse film in de competitie zat, nu waren er drie Belgische. Heel jammer dat je niet beseft dat je daar echt bij moet zijn. Om te tonen dat dit belangrijk voor je is en om mensen weer naar de cinema te trekken. Zéker als minister van Cultuur. Beseft minister Jambon hoe belangrijk dit is?” Langs Waalse kant zakte Elio di Rupo wel af naar Cannes, voor de wereldpremière van Tori et Lokita.

Investeringen

Govaerts kaart ook de geldkwestie aan. “Filmmakers krijgen uiteraard al steun van de Vlaamse overheid. Er wordt daarin goed werk geleverd, maar er is gewoon meer geld nodig. Toch als je wil dat dit meer dan eens om de vijftig jaar gebeurt. Hoeveel films worden er per jaar gemaakt in Vlaanderen? Een zestal? In Frankrijk zijn het er een paar honderd.”

Het Vlaams Audiovisueel Fonds geeft fondsen aan filmmakers, maar het aantal per jaar is zeer beperkt. Het mag wat meer zijn, vindt Govaerts. “Het cultuurbudget is zo’n klein deel van de begroting. Dat is gewoon om te lachen. En toch wordt er zo moeilijk over gedaan om het te verhogen.” Govaerts begrijpt dat niet elke filmmaker geld kan krijgen, maar hij onderstreept het belang van regisseurs met een eigen visie. “Als we de goede filmmakers, zoals diegenen die net wonnen, in Vlaanderen willen houden, dan moet er in hen geïnvesteerd worden. Ik noem het bewust investeringen, subsidies is een fout woord.”

Kopieën van Amerikaanse films

Volgens Govaerts is er te veel controle over welke soort films er gemaakt worden. “De overheid heeft een idee: dit is wat film moet zijn”, vertelt de acteur. “Maar de reden dat makers zoals de broers Dardenne prijzen winnen, is net omdat zij keihard hun eigen ding doen en daar géén rekening mee houden. Ik hoop dat we geld kunnen blijven geven aan films die kleine, sociale verhalen vertellen die ons beeld van de wereld veranderen en die ons doen nadenken. In plaats van Amerikaanse films te kopiëren waarvan er al meer dan genoeg zijn. Lukas (Dhont, red.) heeft met Girl bewezen dat zulke films ook grote commerciële successen kunnen zijn, terwijl dat op papier misschien niet zo leek.”

Tori et Lokita is vanaf eind september in de Belgische cinemazalen te zien. De film vertelt het verhaal van twee jongeren die alleen uit Afrika zijn gereisd en die kampen met de wrede omstandigheden van hun ballingschap in België. Of Govaerts denkt dat de prent een groot publiek zal trekken? “‘Ik denk dat elke film die een verhaal vertelt dat nog niet verteld is, op een manier waarop het nog niet verteld is, een groot publiek kan aantrekken. Als hij door de juiste mensen ondersteund wordt. En als mensen warm gemaakt worden om naar de cinema te gaan.”

LEES OOK. Adil en Bilall stellen nieuwe film ‘Rebel’ voor in Cannes, met hoofdrol voor broertje Adil