Vlaams energieminister Zuhal Demir (N-VA) kondigde in februari aan dat Vlaanderen de komende tien jaar 1,2 miljard euro minder groenestroomcertificaten wil uitbetalen aan grote investeerders. Naar eigen zeggen wil het zo de energiefactuur van burgers en kleine bedrijven verlichten.

Maar de ODE wijst er nu dus op dat hierdoor een honderdtal kleine en grote bedrijven overkop dreigen te gaan, met zeshonderd projecten. Dat is ongeveer de helft van de geviseerde investeerders. Daarnaast dreigen toekomstige groene investeringen in Vlaanderen afgeremd te worden, zegt ODE, dat in februari een bevraging organiseerde met 45 respondenten.

Zo antwoordden zes op de tien ook dat ze minder zullen investeren in Vlaanderen. Een bijna even groot aantal zegt projecten te zullen aflassen. Zeven op de tien zeggen dat hun bedrijf of bedrijven in gevaar zijn. ODE wijst erop dat niet alleen commerciële projecten in gevaar zijn, maar dat ook bijvoorbeeld scholen, lokale besturen of landbouwers die geïnvesteerd hebben in de klappen delen. “Als je 1,2 miljard euro uit de Vlaamse economie haalt, kan je verwachten dat dit een kettingreactie veroorzaakt”, zegt Dirk Van Evercooren, algemeen directeur van ODE. 

“Vlaanderen positioneert zichzelf als een uiterst onbetrouwbare partner voor groene investeringen” zegt Van Evercooren. “De Vlaamse overheid komt unilateraal terug op aangegane verbintenissen. Dit schrikt binnen-en buitenlandse investeerders af, waardoor nieuwe of reeds geplande investeringen worden afgeblazen.”

ODE waarschuwt dat het behalen van de Vlaamse groenestroomambities afhangt van private investeerders. Die hebben investeringszekerheid en transparante regelgeving nodig, steunmechanismen komen pas later. Maar door unilateraal deze laatste weg te nemen, haalt de Vlaamse regering de eerste twee onderuit, klinkt het.

“Dreigement waar ik voor pas”

“‘Betaal mij vier keer mijn investering terug of ik ga failliet’, is een dreigement waar ik voor pas”, zegt minister Zuhal Demir in een reactie. “Bedrijven die hun winstmodel uitsluitend op oversubsidiëring baseren, kozen niet voor een duurzaam bedrijfsmodel. Ons daarbij neerleggen wil zeggen dat we wegkijken van de stijgende facturen voor gezinnen en kleine zelfstandigen, die het ook steeds moeilijker krijgen. Hun facturen verder structureel de hoogte in jagen om de komende jaren 1,2 miljard oversubsidies uit te delen aan zij die al lang hun centen terugverdienden, blijft voor ons een onrecht.”