“Deze overwinning is een om nooit te vergeten, misschien zelfs voor de rest van ons leven. Omdat we de grootste tegenstanders hadden om te overmeesteren. De linkse partij thuis, internationaal links, de bureaucraten in Brussel, Soros-Imperium, de internationale media en uiteindelijk zelfs de Oekraïense president”, zei premier Viktor Orbán (Fidesz) zondag nadat hij, met 86 procent van de getelde stemmen, een meerderheid van 53,7 procent haalde.

Zijn eerste speech als nieuwste premier was meteen een duidelijke uithaal naar Europa, Zelenski en alles wat niet overeenkomt met zijn ideologieën. Europa had dan ook liever de oppositie - een blok van zes partijen - zien winnen. En toch komt deze overwinning niet als compleet onverwacht.

“Alleen is het groter dan aanvankelijk verwacht werd”, zegt Europakenner Steven Van Hecke (KULeuven). Dat zo’n grote overwinning mogelijk was, heeft volgens van Hecke te maken met verschillende zaken: “Er zijn structurele factoren. Zo heeft hij het kiesstelsel de voorbije jaren zodanig hervormd dat het moeilijk is voor andere partijen om aan de macht te komen. Door zijn controle over de media kwam de oppositie ook nauwelijks aan het woord op de staatstelevisie en dus werd er gestreden met ongelijke wapens. Eender wie het tegen hem had opgenomen, zou het niet gehaald hebben.”

Wat ook een rol speelt, is het feit dat Viktor Orbán intussen aan zijn vierde consecutieve en in totaal vijfde ambtstermijn toe is. “Al jaren lang hanteert hij een Sinterklaaspolitiek waarbij hij financiële voordelen biedt”, zegt Van Hecke. “Hij investeert niet in het onderwijs omdat het de intellectuelen zijn die tegen hem zouden kunnen stemmen. Maar wel in sociale tegemoetkomingen zoals kinderbijslag en pensioenen, daar kan de oppositie moeilijk tegenop. En zo houdt hij het volk koest.”

Twaalf keer ontmoeting met Poetin

En dan is er ook nog de oorlog in Oekraïne die de Russischgezinde Orbán ten goede kwam. “Dat speelde hij de laatste weken ook uit door onder andere te zeggen dat hij koos voor het gezond verstand en niet wilde meedoen aan de grote oorlog”, zegt professor Europese politiek Hendrik Vos (UGent). “Hij gaf ook aan zich willen te focussen op de problemen binnen Hongarije. En met dat in het achterhoofd kwam hij met enkele maatregelen die populair waren. Zo liet hij de benzineprijzen bevriezen op een interessanter niveau dan de andere landen. En kwam hij ook met belastingvoordelen voor bepaalde groepen”, zegt Vos.

Orbán verweet dan ook de oppositie ervan dat ze met hun politiek Hongarije mee in de oorlog zou sleuren, iets wat het volk natuurlijk absoluut niet wilde. Nochtans heeft Orbán de Europese sancties tegen Poetin - die hij al twaalf keer ontmoette - nooit tegengewerkt. Wel heeft hij geweigerd om de levering van wapens aan Oekraïne toe te staan alsook militaire hulp langs Hongaars grondgebied te laten passeren.

Uitzondering op de regel

Die houding van Orbán tegenover Poetin heeft zijn banden met Polen - dat wel duidelijk een positie heeft ingenomen - geen deugd gedaan. En dat zou wel eens gevolgen kunnen hebben voor de plaats van Hongarije binnen Europa. “Geld is de Achilleshiel van Orbán. Hongarije teert voor een deel op Europese subsidies, als die kraan wordt dichtgedraaid, komt het land in nog grotere problemen terecht dan nu al het geval is. Als Orbán zijn banden met Polen verliest, zou het kunnen dat het bij een Europese stemming Hongarije niet meer steunt, terwijl dat zijn enige echte bondgenoot is”, zegt Van Hecke.

En dus achten Van Hecke en Vos de kans groot dat Orbán zal bijdraaien nu de campagne achter de rug is. “Maar ondertussen is de schade die hij aangericht heeft enorm groot en zijn er verschillende Europese sancties tegen Hongarije omdat hij de instellingen van binnenuit aanvalt en zich niet aan het principe van de rechtsstaat houdt”, zegt Van Hecke.

“Door zijn houding tegenover Rusland zal hij ook geen vrienden gemaakt hebben. En het wordt stilletjes aan duidelijk dat hij de uitzondering op de regel vormt en extreem rechts dan toch niet bezig is met een doorbraak binnen de Europese Unie. Daarom mogen we zijn rol binnen de EU niet overschatten. Maar zijn nefaste rol in Hongarije mag ook absoluut niet onderschat worden. Want nu krijgt hij weer vier jaar om het allemaal nog erger te maken”.