Wat is haanslaan, nochtans wereldberoemd in Zussen? Wel: een ongehuwde vrouw - geen leeftijdslimiet - moet geblinddoekt met een niet al te scherpe sabel een al gedode haan een kopje kleiner maken. Op kermismaandag gebeurt dat twéé keer in Zussen. Eén keer bij de blauwen, bij de Fritsen van de Broederband. Eén keer bij de gelen, bij de Dorussen van Vreugd in Deugd.

In tijden dat de dieren nog spraken moest dat een gestolen haan zijn. En liefst bij iemand van de andere clan. De haan werd dan, volgens de dorpsoverlevering, dronken gevoerd – een primitieve vorm van verdoving, zo u wilt – en dan gedood om ’s anderendaags uit een rieten mand te bengelen als prooi voor een geblinddoekte Zussense.

Verzoening

Schepen Marina Pauly, zelf van Zussen, is ervaringsdeskundige. “Ik moest wel. Mijn oma zou het me anders nooit vergeven hebben. Twee jaar geleden was er commotie over het stelen van de haan en de manier waarop het dier gedood werd. We hebben daarom werk gemaakt van een charter om de traditie te redden. Het dier moet bij een poelier gekocht zijn. Er moet een factuur zijn. Bovendien moet het dier achteraf geconsumeerd worden. Want daarom is het dier uiteindelijk ook gedood.“ Burgemeester Mark Vos: “Overtuig uzelf en kijk hoe dit leeft in het dorp. Het zou toch doodjammer zijn mocht dit stukje erfgoed verdwijnen. Gelukkig hebben we de standpunten kunnen verzoenen tussen Dierenwelzijn en folklore.”

Gat in de lucht

Tja, en dan de feiten. Fritsen doen het in een tent, Dorussen in open lucht. Bij de Fritsen won Ine Jans (21), studente rechten, al meteen in de eerste rode. “Lang zal ze leven”, speelde Harmonie Broederband luid en duidelijk voor haar. Meteen het sein voor de Dorussen, een straat verder, dat zij er ook aan konden beginnen. Na 23 houwslagen - sommigen waren evenwel een ferm gat in de lucht - verloor een haan tot slot ook daar zijn hoofd. Lore Martens (23), net afgestudeerd communicatiemanager, kreeg er zelfs tranen van in de ogen. “Donderdag begin ik te solliciteren, maar tot woensdag vier ik Zussenkermis.”