Dat de communicatie op 22 maart niet optimaal verliep, was al eerder duidelijk geworden. In de onderzoekscommissie die de aanslagen onderzoekt, bevestigde Marc De Buyser, directeur-generaal van het Astrid-netwerk, de moeilijkheden. Op de dag van de aanslagen hadden gebruikers van Astrid de grootste moeite om op het speciale communicatienetwerk voor de hulpdiensten te geraken.

Tijdens de piekperiode in de voormiddag van 22 maart, ging maar liefst de helft van alle communicatievragen verloren. In totaal ging het om 8.000 oproepen van brandweerlui, politiemensen en medische hulpverleners die nooit op het netwerk geraakten.

Extra capaciteit

Volgens De Buyser lag dat enerzijds aan overbelasting. Zo kregen de masten in de buurt van de aanslagen tot tien keer meer verkeer te verwerken dan op normale dagen. “In het verleden werden onze vragen om een grotere capaciteit telkens afgewezen door Defensie, dat een aantal frequenties met ons moet delen. Na de aanslagen is afgesproken dat we extra frequenties kunnen gebruiken, samen met Defensie. We gaan ook een extra satellietwagen kopen die sneller ter plaatse kan zijn dan de extra mast die we hebben opgezet op 22 maart in het Jubelpark.”

Rode knop

Anderzijds wees De Buyser op problemen bij het gebruik van de radio’s van de hulpdiensten. “Dat heeft te maken met opleiding en sensibilisering van het personeel. De regel tijdens crisissen is dat je bijvoorbeeld niet individueel communiceert, maar in groepsgesprekken. Toch hebben op de dag van de aanslagen 1.000 individuele communicaties plaatsgevonden. Dat neemt meer capaciteit in beslag.”

“Bovendien moet je de knop van de radio ingedrukt houden als je op het netwerk wil geraken. Op het moment dat er overbelasting is, beland je in een wachtrij. Vanaf het moment dat je de knop lost, gaat de oproep verloren en kom je achteraan in de rij te staan. Van de 8.000 oproepen die niet doorkwamen, hebben 7.000 de knop gelost. Dat heeft te maken met goede afspraken. Wij beheren het netwerk, de opleiding is niet onze taak.”